نظام وظیفه و معافیت تحصیلی

۱- از چه تاریخی مشمولان وارد سن مشمولیت می شوند؟

جواب :  تمام افراد ذکور ایرانی که به سن ۱۸ سالگی تمام می رسند از اول ماه تولد که طی آن ماه وارد ۱۹ سالگی می شوند مشمول قانون وظیفه عمومی می گردند .وتاشش ماه فرصت دارند خودرابه سازمان معرفی نمایند.

۲- حداکثر زمان معرفی مشمولانی که قبل از سن مشمولیت فارغ التحصیل ، ترک تحصیل یا اخراج می شوند چه مدت می باشد؟

 جواب : حداکثر مدت معرفی ایشان ۶ ماه پس از رسیدن به ۱۸ سالگی تمام است .

مثال: دانش آموز متولد ۱۸/۲/۷۳ که قبل از ۱/۲/۹۱ فارغ التحصیل ، انصراف ، ترک تحصیل یا اخراج از تحصیل شده باشد حد اکثر تا ۱۸/۸/۹۱ فرصت معرفی خود را دارد.

۳- حداکثر زمان معرفی مشمولانی که پس از سن مشمولیت ، فارغ التحصیل، انصراف، ترک تحصیل یا اخراج می شوند چه مدت می باشد؟

جواب : از تاریخ فراغت ، اخراج یا ترک تحصیل یکسال فرصت دارند تا خود را معرفی نمایند.

 مثال: دانش آموز متولد ۱۸/۲/۷۳ که در تیرماه ۱۳۹۱ فارغ التحصیل، انصراف ، ترک تحصیل ویااخراجی محسوب شوند تاپایان تیر ماه ۹۲ مهلت معرفی خواهد داشت.

از تاریخ فراغت ، اخراج یا ترک تحصیل یکسال فرصت دارند تا خود را معرفی نمایند.

(جهت ایجاد تسهیلات برای این قبیل مشمولان ، برای شرکت در آزمون دانشگاهها ،تا ۳۱/۶/سال بعد از فراغت از تحصیل مهلت معرفی دارن).

 ۴- دانش آموزانی که از مهر۹۱ در پایه اول مقطع متوسطه یا پایین تر شروع به تحصیل  نموده اند تا چه زمانی مجاز به تحصیل خواهند بود؟

جواب :  اینگونه مشمولان حداکثر تاپایان ۲۰ سالگی مجازند برابر ضوابط وزارت آموزش و پرورش ادامه تحصیل دهند ، رشته های تحصیلی تاثیری در این مدت زمان نخواهند داشت.

۵-   دانش آموزی که از مهر ۹۱ در پایه دوم یا بالاتر شروع به تحصیل نموده اند تا چه زمانی مجاز به تحصیل خواهند بود؟

جواب : چنانچه در رشته ی کاردانش یا فنی حرفه ای به تحصیل اشتغال دارند حداکثر تا پایان ۲۲سالگی ورشته های مختلف پیش دانشگاهی حداکثر تا ۲۴ سالگی مجاز به تحصیل خواهند بود.

۶- آیا دانش آموزانی که درورود به سن مشمولیت در مقطع راهنمایی به تحصیل اشتغال دارند حق ادامه تحصیل خواهند داشت ؟

جواب : بله درصورت پیوستگی تحصیلی حداکثر تاپایان ۲۰ سالگی میتوانند تحصیل نمایند.

۷- موعد معرفی دانش آموزان انصرافی ، ترک تحصیل ویا اخراجی که آخرین موعد معرفی ایشان به لحاظ مهلت ۴ ماهه بعداز تاریخ ۲۲/۸/۹۰(تاریخ اجرای قانون  جدید وظیفه عمومی) بوده چه زمانی می باشد؟

جواب :اینگونه  دانش آموزان از تاریخ وقوع انصراف ، ترک تحصیل و یا اخراج  یک سال مهلت معرفی خواهند داشت.

 مثال: مشمول متولد ۱۵/۰۶/۷۱ که در تاریخ ۲۲/۶/۹۰ از تحصیل انصراف داده است باتوجه به -مهلت ۴ ماهه قانون قدیم وظیفه عمومی تا ۲۲/۱۰/۹۰ فرجه معرفی داشته که این تاریخ بعداز تاریخ اجرای قانون جدید وظیفه عمومی بوده ، فلذا مشمول تا۲۲/۶/۹۱ مهلت معرفی خواهد داشت.

  ۸- مشمولان فارغ التحصیل دانشگاه ها از چه تاریخ می توانند از مهلت ۱ ساله پس از فراغت خود استفاده نمایند؟

جواب :مشمولانی که از تاریخ ۲۲/۲/۹۰ به بعد در مقاطع تحصیلی در دانشگاه فارغ التحصیل شده اند حق استفاده از مهلت ۱ ساله را خواهند داشت.

۹- مشمولان اخراجی،انصرافی،ترک تحصیل ازچه تاریخ درشمول استفاده ازمهلت۱ساله پس ازتاریخ وقوع انصراف،ترک تحصیل،اخراج قرار می گیرند؟

جواب :مشمولانی که از تاریخ ۲۲/۴/۹۰ به  بعد از تحصیل در مقاطع  دانشگاهی انصراف، ترک تحصیل و یا اخراج شده باشند

 ۱۰- آیا دانشجویان انصرافی حق تحصیل مجدد را دارند؟

 جواب :بلی . مشمولان در طی مدت تحصیل از دیپلم تا دکتری صرفا ۱ بار می توانند از تحصیل انصراف و مجددا با پذیرفته شدن در دانشگاه به شرط : ۱- عدم گذشت بیش از یکسال از تاریخ انصراف (قبل از اعزام به خدمت). ۲- انصراف قبل از اتمام سنوات تحصیلی مصوب بوده باشد یعنی در سنوات ارفاقی نباشد .۳-انصراف از تحصیل در مقطع ، با اخذ مدرک تحصیلی پایین تر نبوده باشد .

(مثلا انصراف از کارشناسی پیوسته با اخذ مدرک کاردانی نباشد، مگر اینکه مدرک اخذ شده در سنوات مجاز تحصیل همان مقطع یعنی مقطع پایین تر به مشمول تعلق گرفته باشد که در این صورت در حکم فارغ التحصیل محسوب شده و ادامه تحصیل وی بلامانع می باشد)۴- مقطع جدید ،تکراری نباشد.(یعنی قبلا از این مقطع فارغ التحصیل نشده باشد).

۱۱- مشمولان فارغ التحصیل از مقطع متوسطه تا چه زمان می توانند در دانشگاه پذیرفته وثبت نام نمایند؟

جواب :چنانچه حداکثر ظرف مدت یکسال از زمان فارغ التحصیل شدن درمقطع دیپلم یاپیش دانشگاهی دردانشگاه پذیرفته شوندمجازبه تحصیل خواهند بود
ودر صورت سپری شدن بیش از یکسال حق تحصیل نخواهند داشت(قبل از اعزام به خدمت ) منظور از پذیرفته شدن دردانشگاه قبولی قطعی یا ثبت نام در دانشگاه می باشد ،لیکن بعد از اعزام به خدمت ، سپری شدن بیش از یکسال از تاریخ فراغت مقطع متوسطه مانع نخواهد بود و فقط نداشتن غیبت اولیه و پذیرش در مقطع کارشناسی و بالاتر ملاک می باشد .

 بدیهی است زمان اعلام قبولی در آزمون های سراسری به منزله پذیرش تلقی خواهد شدو در مورد پذیرش بدون آزمون در دانشگاه ، زمان ثبت نام به منزله تاریخ پذیرش است .

مثال: فارغ التحصیل۱/۴/۹۱درمقطع متوسطه که حداکثرتا ۱/۴/۹۲ قبولی قطعی یاثبت نام دردانشگاه داشته باشند می توانند ادامه تحصیل بدهند.

 ۱۲- فارغ التحصیلان مقطع متوسطه درخردادسال۹۰شرط ثبت نام یاقبولی دردانشگاه آیاحق ادامه تحصیل از مهر ۹۱ را دارند؟

جواب : بله. با توجه به اینکه فارغ التحصیلان خرداد (پس از ورود به سن مشمولیت ) به منزله فارغ التحصیلان  شهریور تلقی می گردندتا پایان شهریور سال بعد مهلت معرفی دارند .

۱۳- آیاسربازان وظیفه ای که به خدمت اشتغال خدمت دارندجهت تحصیل دردانشگاه هااز خدمت ترخیص میشوند؟

جواب : درصورت قبولی اینگونه سربازان درمقطع کارشناسی وبالاترترخیص ازخدمت صورت میگیرد وترخیص برای ادامه تحصیل درمقاطع کاردانی مجاز نمی باشد.

۱۴- آیا دانشجویان اخراجی مجاز به ادامه تحصیل هستند؟

جواب :خیر دانشجویان اخراجی تا پایان خدمت یا اخذ معافیت دائم ، مجاز به ادامه تحصیل نمی باشند.

 ۱۵- سقف سنوات های مجاز  تحصیلی  در مقاطع مختلف دانشگاهی ، به  چه میزان می باشد؟

جواب : برابر تبصره (۱) ماده (۳۳) قانون خدمت وظیفه عمومی ، حداکثر معافیت تحصیلی برای دانش آموزان تا سن بیست سال تمام ودر هر یک از مقاطع  تحصیلی کاردانی دو و نیم سال، کارشناسی  ناپیوسته وکارشناسی ارشد ناپیوسته سه سال.

۱۶- آیا مرخصی تحصیلی جزء سنوات مجاز تحصیلی محسوب می گردد ؟

جواب :بله  دانشگاه ها باید از درج عبارت مرخصی بدون احتساب در سنوات تحصیلی برای دانشجویان مشمول خودداری نمایند.

۱۷- آیا مشمول غیر غایبی که بعد از مدت یکسال فرصت تعیین شده دانشگاه قبول شود می تواند از معافیت تحصیلی برخوردار شود؟

جواب :مشمولانی که به دلایل قانونی (معافیت موقت و … )تاریخ اعزام خود را به تعویق می اندازندچنانچه مدت تعویق آنان از مدت یکسال فرصت تعیین شده در قانون بیشتر گردد،  در صورتی که در حین فرصت معرفی تعویق شده (معافیت موقت و …) در دانشگاه قبول شوند ادامه تحصیل و بهره مندی آنان از معافیت تحصیلی بلامانع خواهد بود .

۱۸- آیا تحصیل همزمان با خدمت امکان پذیر می باشد؟

جواب :خیر حتی در صورت تایید دانشگاه برای این دسته از دانشجویان معافیت تحصیلی صادر نمی گردد.

۱۹- آیا دانشجویانی که در سنوات اولیه فارغ التحصیل نشده اند حق ادامه تحصیل دارند؟

دانشجویانی که در مقاطع مختلف تحصیلی مشغول به تحصیل بوده ودر سنوات اولیه تحصیلی موفق به فراغت از تحصیل نشده اند، در صورت تصویب کمیسیون موارد خاص دانشگاه حداکثر به مدت یکسال می توانند از سنوات ارفاقی استفاده نمایند.

۲۰- نحوه اقدام برای بهره مندی از سنوات ارفاقی چگونه است ؟

درصورتیکه کمیسیون موارد خاص دانشگاه با ادامه تحصیل دانشجو در سنوات ارفاقی موافقت نماید ، دانشجواز زمان اتمام سنوات تحصیلی اولیه ، به مدت شش ماه مهلت داشته تا از طریق دفاترخدمات الکترونیک انتظامی (پلیس+۱۰ )درخواست خود را ثبت نماید.

چنانچه دانشجو تا پایان ترم اول سنوات ارفاقی موفق به فراغت از تحصیل نگردد با ادامه تحصیل وی به شرطی در ترم دوم سنوات ارفاقی موافقت خواهد شد، که حداقل تعداد واحدهای درسی معینی را درترم اول با شرط معدل کل فوق گذرانده باشد، که این واحدهای پاس شده برای مقاطع مختلف متفاوت است.

۲۱- آیا دانشجویان مشمولی که در سنوات ارفاقی فارغ التحصیل می شوند از مهلت معرفی برخوردارند؟

بله ، این دسته از دانشجویان مشمول از یکسال مهلت معرفی برخوردار خواهند بود و درصورت پذیرش در مقاطع بالاتر می توانند از معافیت تحصیلی بهره مند شوند.

۲۲- آیا دانشجویان مشمولی که در سنوات ارفاقی فارغ التحصیل  نشوند از یکسال مهلت معرفی برخوردارند؟

بله ، این دسته از مشمولان در صورتیکه در سنوات ارفاقی فارغ التحصیل نشوند یکسال مهلت داشته تا وضعیت خدمتی خود را مشخص کنند.

۲۳- دانشجویانی که درسنوات ارفاقی  نیز فارغ التحصیل نشوند در چه صورت حق ادامه تحصیل دارند؟

چنانچه دانشجو نتواند تا پایان یکسال سنوات ارفاقی نیز فارغ التحصیل شود، صرفا در صورت داشتن پیشرفت تحصیلی در سنوات ارفاقی و امکان فراغت از تحصیل طی مهلت معرفی برای تعیین تکلیف وضعیت خدمتی ، با درخواست دانشگاه و ثبت درخواست در دفاترخدمات الکترونیک انتظامی ( پلیس+۱۰) ، پس از احراز شرایط ، صدور مجوز ادامه تحصیل در مهلت معرفی بدون لحاظ غیبت فراهنم خواهد شد.

خدمات معافیت سربازی در رشت

معافیت

براساس قوانین کشورمان افراد با ورود به سن ۱۸ سال مشمول خدمت سربازی می‌شوند. با توجه به این که برخی از افراد دارای شرایط خاصی هستند، سازمان نظام‌وظیفه قوانینی را وضع کرده که با استناد به این قوانین، می‌توانند معافیت سربازی خود را بگیرند.

انواع معافیت

در یک نگاه کلی معافیت از سربازی به دو قسمت معافیت موقت و معافیت دائم تقسیم می‌شود.

در ادامه در رابطه با هرکدام از این معافیت‌ها توضیحات بیشتری را ارائه می‌دهیم.

معافیت موقت

در معافیت موقت، مشمولان خدمت که از هیجده سال گذشته‌اند با استفاده از انواع معافیت‌های موقت که

توسط سازمان نظام‌وظیفه در نظر گرفته‌شده، می‌توانند به‌طور موقت به خدمت سربازی نروند.

پس از گذشتن دوره در نظر گرفته‌شده برای معافیت

موقت، مشمولان وظیفه دارند تا برای خدمت سربازی خود را معرفی نمایند.

در غیر این صورت برای آن‌ها غیبت در نظر گرفته می‌شود.

انواع معافیت موقت

به شکلی کلی معافیت موقت به چهار بخش معافیت موقت کفالت، معافیت موقت پزشکی، معافیت موقت تحصیلی و معافیت موقت حین خدمت تقسیم می‌شود.

برای اطلاعلت بیشتر درباره ی معافیت می توانید به سایت سازمان نظام وظیفه مراجعه کنید.

معافیت موقت تحصیلی:

همان‌گونه که اشاره شد افراد پس از رسیدن به سن هیجده سالگی مشمول خدمت سربازی می‌شوند؛

اما بسیاری از افراد با ورود به این سن و دادن کنکور قصد ادامه تحصیل در مقطع کاردانی، کارشناسی و مقاطع بالاتر را دارند.

در نتیجه سازمان نظام‌وظیفه تمهیداتی را اندیشیده تا این افراد با

دریافت معافیت تحصیلی، به طور موقت از رفتن به خدمت معاف شوند.

نکته‌ای که در این نوع معافیت باید به آن توجه کرد محدودیت معافیت تحصیلی است.

یعنی افراد با ورود به دانشگاه نمی‌توانند تا هر زمان که دلشان بخواهد مثلاً مقطع کارشناسی را بخوانند.

به این نوع محدودیت، اصطلاحاً سنوات تحصیلی می‌گویند. سنوات تحصیلی برای هر کدام از مقاطع تحصیلی متفاوت است.

در قسمت زیر مدت زمان معافیت تحصیلی موقت برای هر کدام از مقاطع را می‌توانید مشاهده کنید.

کاردانی: دو سال و نیم

کارشناسی ناپیوسته: سه سال

کارشناسی پیوسته: پنج سال

کارشناسی ارشد ناپیوسته: سه سال

کارشناسی ارشد پیوسته: شش سال

دکتری تخصصی: شیش سال

دکتری پزشکی پیوسته: هشت سال

معافیت موقت حین خدمت:

افرادی که در زمان خدمت خود به دلیل تشدید بیماری، دچار شدن به یک بیماری، حادثه و…

نتوانند به شکل موقت به خدمت خود ادامه دهند، برای آن‌ها معافیت موقت حین خدمت صادر می‌شود.

پس از به دست آوردن بهبودی خود این افراد باید به خدمت خود ادامه دهند.

معافیت دائم

در این نوع معافیت، به طور دائم و بدون نیاز به خدمت برای فرد معافیت صادر می‌شود.

انواع معافیت دائم

به‌طورکلی معافیت دائم از سربازی به دو دسته کلی معافیت‌های رایج و معافیت‌های غیر رایج تقسیم بندی می‌شود.

هر کدام از این بخش‌ها زیر شاخه‌های مختلف خود را دارند. نکته بسیار مهمی که در معافیت‌ها به‌جز معافیت پزشکی باید مدنظر قرارداد عدم وجود غیبت است.

معافیت‌های غیر رایج

معافیت‌های غیر رایج که در واقع عده کمی از افراد به دنبال آن هستند به چهار دسته خدمت سربازی، عفو رهبری، خرید خدمت و معافیت نخبگان تقسیم می‌شود که به توضیح هرکدام در ادامه می‌پردازیم.

خدمت سربازی:

افرادی که وضعیت جسمانی سالمی دارند و به طور کلی شرایط خاصی برای دریافت معافیت‌های خاص ندارند را شامل می‌شود.

اشخاص باید دوره بیست و چهار ماهه سربازی را بگذرانند تا کارت پایان خدمت خود را دریافت نمایند.

عفو رهبری:

هر چند سال یک بار براساس فرمان رهبری، افرادی که سن مشخصی دارند با اعلام سازمان نظام‌وظیفه مشمول عفو رهبری می‌شوند.

در این نوع معافیت، سنینی در نظر گرفته می‌شود که این افراد با توجه به سن بالای خود دیگر توانایی انجام خدمت سربازی را ندارند.

خرید خدمت:

در حال حاضر قانون معافیت از طریق خرید خدمت برداشته شده اما ممکن است در سال‌های آتی دوباره وضع شود.

در این نوع معافیت افرادی را شامل می‌شود که غیبت داشته‌اند اما غیبت آن‌ها طولانی نبوده و مشمول عفو رهبری نشده‌اند.

در این شرایط سازمان نظام‌وظیفه با توجه به مدرک تحصیلی افراد مبالغی را تعیین می‌کرد

که اشخاص با پرداخت آن می‌توانستند کارت پایان خدمت خود را دریافت نمایند.

معافیت نخبگان:

افرادی که بر مبنای شرایط سازمان نظام‌وظیفه نخبه تشخیص داده شوند می‌توانند از معافیت یا کسری خدمت بهره مند شوند.

معافیت‌های رایج

بسیاری از افراد هنگامی که مشمول خدمت سربازی می‌شوند در ابتدا به دنبال گرفتن کارت پایان خدمت خود از طریق معافیت‌های خاص و رایج هستند.

در این گونه معافیت‌ها افراد بر اساس شرایط خاص خود و بدون غیبت‌های طولانی مدت،

می‌توانند کارت پایان خدمت خود را دریافت نمایند. معافیت‌های رایج به سه دسته معافیت کفالت، معافیت ایثارگری و معافیت پزشکی تقسیم می‌شود.

معافیت کفالت:

هنگامی که والدین فردی به دلایل مختلف توانایی سرپرستی خانواده را نداشته باشندو یا طلاق گرفته باشند،

در این شرایط، فرد می‌تواند کفالت پدر یا مادر خود را بگیرد. شایان ذکر است که گرفتن کفالت

صرفاً به والدین محدود نمی‌شود و فرد می‌تواند کفالت برادر، خواهر، مادربزرگ و دیگر اقوام درجه یک خود را که هر کدام قوانین خاص خود را دارند، بگیرد.

انواع معافیت سربازی:

معافیت سربازی دارای انواع مختلفی می باشد:

• معافیت پزشکی سربازی: این نوع معافیت از ساده ترین معافیت های سربازی شناخته شده و به دو نوع معافیت پزشکی دائم و موقت تقسیم می شود.
• معافیت تحصیلی سربازی: این معافیت سربازی نیز از دیگر معافیت های ساده است که موارد معافیت آن شامل موارد زیر می شود:

○معافیت تحصیلی دانشجویان انصرافی

○زمان معافیت تحصیلی خدمت سربازی

○تمدید نمودن معافیت سربازی برای دانشجویان و محصلان

• معافیت موارد خاص سربازی: این نوع معافیت نیز شامل موارد خاص می باشد.
• معافیت کفالت سربازی: در این معافیت، افراد باید دارای شرایطی باشند که در ادامه به آن پرداخت خواهیم نمود.

شرایط معافیت کفالت سربازی شامل چه کسانی می شود؟

• وقتی که پسر تک فرزند بوده و مراقب پدر بیمار خود باشد.
• یگانه فرزندی که مراقب مادر خود می باشد. البته مادر باید فاقد همسر باشد.
• هنگامی که پسر سرپرست خواهر خود باشد. البته باید برادر تنی او بوده و خواهرش فاقد پدر باشد.
• سرپرست برادر کمتر از ۱۸ سال خود باشد.
• اگر پسر تنها نوه ذکور جد یا جده خود باشد و هیچ کدام از آن ها فرزند نداشته باشند. البته جده نیز باید فاقد شوهر باشد.
• شخصی که همسرش فوت کرده و از او دارای فرزند صغیر است. البته باید ازدواج مجدد نکرده باشد. همچنین اگر ازدواج نیز نموده باشد، همسرش بعد از ازدواج معلول شود و نیازمند مراقبت باشد.
• اگر یکی از فرزندان ذکور خانواده ای در حین خدمت سربازی فوت کند.

شرایط معافیت موارد خاص سربازی:

معافیت موارد خاص سربازی دارای شرایطی است که در ذیل به آن می پردازیم:

• افراد معلول
• فرزندان شهید و جانباز
• دارا بودن مادری که فاقد شوهر بوده و یا تحت پوشش کمیته و بهزیستی باشد.

معافیت سربازی برای متاهلین:

افراد متاهل همواره به دلیل دوری از خانواده، تمایل به انجام خدمت سربازی ندارند. برای گرفتن انواع معافیت باید دارای یکی از شرایط زیر باشند:

• معافیت پزشکی: اگر شخص متاهل دارای بیماری های مشمول معافیت پزشکی باشد، می تواند از آن برای معافیت سربازی استفاده کند.
• معافیت تحصیلی: این نوع معافیت جزء معافیت های موقت سربازی است که اشخاص فقط تا پایان دوران تحصیل خود، می توانند استفاده کنند.
• معافیت کفالت: این معافیت نیز دارای شرایطی می باشد. فرد متاهل در صورت دارا بودن آن، می تواند معافیت کفالت دریافت کند.
• دارای فرزند: متاهلینی که دارای فرزند باشند، می توانند فقط چند ماه کسری خدمت بگیرند.

نتیجه گیری

بنابراین خدمت سربازی برای تمامی پسران واجب است و اغلب آن ها به دنبال راهی برای رهایی از گذراندن ۲ سال خدمت سربازی هستند. اشخاص فقط در صورتی می توانند به سربازی نروند، که دارای شرایط معافیت باشند.

همانطور که بیان کردیم معافیت سربازی انواع مختلفی دارد که هر یک شرایط متفاوتی برای مشمولان خود دارند.